Radio frequentie veiling 2022

De FM radio frequenties waren én worden duur betaald!

Audio (voorheen radio) is in tegenstelling tot video (voorheen TV) nog zeer afhankelijk van lineaire distributie, bij radio zijn dat FM-frequenties verdeeld via kavels. In september van dit jaar zou de huidige overeenkomst vanuit 2003 voor de verdeling de commerciële kavels aflopen en in principe dus weer opnieuw geveild moeten worden. Ex-staatssecretaris Mona Keijzer heeft echter vorig jaar besloten dat de huidige verdeling nog 3 jaar wordt voortgezet, dit tot groot ongenoegen van eventuele nieuwe toetreders zoals het (digitaal) zeer succesvolle KINK.

Forse bedragen betaalt voor frequenties

Dat er tijdens de veiling grof betaald is voor de frequenties was al duidelijk. Het huidige Qmusic betaalde ruim 80 miljoen, 538 betaalde 57 miljoen en Radio 10 ‘slechts’ 33 miljoen voor een vergelijkbare kavel. Gemiddeld is er 533K betaald per 1% kavelbereik, maar de absolute verschillen waren dus enorm. Een commerciële frequentie heeft een bereik van gemiddeld 61%, ter indicatie, een publieke frequentie heeft doorgaans een bereik van 100%.

Resultaat 12 jaar radio

Bij het bepalen van het succes van een radiozender is het mijns inziens belangrijk om te kijken naar dagbereik (%) en luisterduur (minuten). Om een vergelijking te maken met toen en nu kijken we naar het vroegst mogelijke jaar dat we via onze luistercijfer software kunnen uitdraaien, dat is 2009 en we vergelijken die status met het afgelopen jaar. Op de huidige commerciële kavels ziet dit er als volgt uit.

Over het algemeen zien we dat Radio 10 de grote winnaar is over de afgelopen jaren, andere stijger is uiteraard huidig marktleider Qmusic. Beiden groeiden flink op beide variabelen! Grootste verliezer is Radio 538, gevolgd door Sky Radio op bereik en op luistertijd heeft BNR de grootste klap gehad.

Afgelopen 12 jaar in verhouding tot geboden bedrag op de veiling

Om van beide voorgaande variabelen één nieuwe KPI te maken vermenigvuldigen we bereik en luisterduur om te komen tot een Lineaire Potentie factor. Deze factor delen we per geanalyseerd jaar op het bedrag dat in de veiling van 2003 voor de commerciële kavel is betaalt.

De stations die rendabeler zijn geworden ten opzichte van het bedrag dat ze op de veiling in 2003 hebben betaalt zijn Radio 10, Qmusic en Sublime. Radio 10 is extreem veel rendabeler geworden door een enorme groei van de LP-factor en is binnen die 12 jaar verworden tot bijna de meest kostenefficiënte zender. De prestatie van Qmusic verdient ook een groot compliment, want gezien het enorme bedrag dat zij hebben betaalt is het een prestatie van formaat om nu op een dergelijk niveau te staan. Sublime heeft dan wel een flinke daling weten te bewerkstelligen in die 12 jaar, maar is nog steeds de duurste zender in deze vergelijking. Negatief in beeld zijn Sky Radio, Radio Veronica, 538 en 100%NL. Talpa mag blij zijn dat Radio 10 zo goed scoort, anders was het beeld over hun zenderpakket wel heel negatief geweest!

Nu de hamvraag, is de verlenging van de kavelverdeling terecht? Naar mijn mening moet het hele systeem opnieuw bekeken worden. Heeft de overheid echt vier ongeclausuleerde kavels nodig met 100% bereik? Hebben nieuwkomers (of relatieve nieuwkomers zoals KINK of wellicht ook een zelfstandig FunX) een eerlijke kans om zich te ontwikkelen? Antwoord op beide vragen is volgens mij: ”Nee!”

De overheid kan best met bijvoorbeeld twee kavels toe en nieuwkomers hebben geen enkele kans zich te ontwikkelen. Wellicht kunnen de twee overheidskavels beschikbaar worden gesteld aan andere partijen die zich de komende drie jaar kunnen ontwikkelen en daarna ook een bod kunnen doen op de dan vrij te komen kavels?

FM blijft in de audio/radio wereld nog wel even essentieel, maar de verdeling van die essentiële kavels kan naar mijn mening een stuk beter.

Disclaimer: Alle bedragen zijn gebaseerd op de geboden bedragen voor de frequentieveiling in 2003, tussentijdse bedragen voor verlenging zijn niet bekend gemaakt en derhalve niet meegenomen in de verschillende berekeningen.

Geschreven door Niels Bruinsma – Strategy & Innovation Director